مطالعه تطبیقی اشخاص معاف از مالیات بر ارث در قوانین مالیاتی ایران و انگلستان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار حقوق عمومی، دانشکده حقوق و علوم اجتماعی دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.

2 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد حقوق عمومی، دانشکده حقوق و علوم اجتماعی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.

10.22091/cpl.2025.10992.1031

چکیده

مقاله حاضر به مقایسه معافیت از مالیات بر ارث در نظام مالیاتی ایران و انگلستان می‌پردازد. در این مقاله سیستم مالیات بر ارث در هر دو کشور با تأکید بر شباهت‌ها و تفاوت‌ها مورد تدقیق و بررسی قرار می‌گیرد. از آنجا که مالیات جزء منابع مهم و اصلی در تأمین مخارج عمومی هر کشوری به شمار می‌آید، اهتمامی ویژه را می‌طلبد. به سنت تمام نظام‌های مالیاتی، معافیت‌هایی جهت تشویق و ترغیب مؤدیان برای مشارکت در امور اقتصادی و اجتماعی وجود دارد که این معافیت‌ها در مالیات بر ارث هم قابل مشاهده است. این تحقیق در مقام پاسخگویی به این سؤال محوری برآمده است: وجوه اشتراک و افتراق قوانین مالیاتی ایران و انگلستان راجع‌به اشخاص معاف از مالیات بر ارث چیست؟ در این راستا با استفاده از روش توصیفی‌تحلیلی نتایج ذیل حاصل گردیده است: اولاً هر دو نظام مالیاتی دارای احکام قانونی راجع‌به مالیات بر ارث و معافیت‌های مالیاتی هستند؛ ثانیاً از حیث وجود شباهت‌ها و تفاوت‌های مالیاتی، قوانین این دو کشور دارای حداقل شباهت‌ها است؛ ثالثاً مهم‌ترین تفاوت آن‌ها در این است که قوانین مالیاتی انگلستان، سیستم مالیاتی انعطاف‌پذیری دارد. در مقابل سیستم مالیاتی ایران با ثبات سیستم مالیاتی ایران مواجه است.

تازه های تحقیق

نوشتاری که از نظر گذشت درصدد ترسیم معافیت مالیات بر ارث در قوانین ایران و انگلستان بود. لذا با اتکای مواد قانونی ارائه شده در اینجا، تلاش شد شباهت‌ها و تفاوت‌های موجود در موضوع معافیت‌های مالیات بر ارث در این دو نظام مالیاتی، تبیین و تشریح گردیده و مشمولین این معافیت‌ها مشخص گردد.

 نتیجه مطالعه تطبیقی دو نظام مالیاتی ایران و انگلستان، گویای آن است که این نوع مالیات در کنار سایر انواع مالیات‌ها در دو نظام حقوقی مذکور به رسمیت شناخته شده است. درنتیجه، امکان طرح مسئله اشتراک و افتراق این دو نظام میسور گردید و تلاش شد در کنار بیان اشتراکات به بیان افتراقات قوانین مالیاتی این دو کشور در خصوص موضوع مالیات بر ارث پرداخته شود.

 با توجه به ماحصل این پژوهش، مشاهده می‌شود که نظام مالیاتی انگلستان برای ترغیب و تشویق مؤدیان انگلیسی با مقرر نمودن معافیت‌های مختلف و متنوع در مقایسه با نظام مالیاتی ایران از انعطاف بیشتری برخوردار بوده و همین موضوع مهم‌ترین تفاوت این دو نظام مالیاتی به شمار می‌آید. به بیان ساده‌تر، در حقوق مالیاتی انگلستان، نظام مالیاتی این کشور از تنوع بیشتری نسبت به قوانین مالیاتی ایران برخوردار است که حاصل آن وقوع پدیده‌هایی همچون سهل‌الوصول بودن مالیات و تقلیل پدیده زشت فرار مالیاتی است. در برابر چنین تفاوتی، می‌توان گفت که در موضوع شباهت‌ها، اشتراکاتی قابل مشاهده است که در بالا به ذکر رئوس آن‌ها بسنده شد.

در مقام نتیجه‌گیری نهایی می‌توان گفت که با اقتباس از نقاط قوت سیستم انگلستان و بومی‌سازی آن در ساختار مالیاتی ایران احتمال همراهی و همکاری‌های بیشتر شهروندان ایرانی در تأمین مخارج عمومی دولت می‌رود. از آنجا که سیستم مالیاتی انگلستان جزء قدیمی‌ترین و دقیق‌ترین نظام‌های مالیاتی به شمار می‌آید می‌تواند الگوی مناسبی برای ایران در این موضوع (مالیات) محسوب شود، چراکه با پژوهش و مطالعه انگلستان و نتایج حاصله وجود نظم در قانون‌گذاری و اجرای آن مؤید این الگوبرداری می‌تواند باشد.

با توضیحات داده شده در بالا، رئوس پیشنهاد‌ها از این قرار هستند:

  1. اقتباس از شیوه قانون‌گذاری مالیاتی انگلستان در سیستم قانون‌گذاری ایران در موضوع مالیات به‌ویژه مالیات بر ارث؛
  2. تشویق مؤدیان مالیات بر ارث با ارائه برخی معافیت‌ها جهت مشارکت بیشتر در تأمین مخارج عمومی؛
  3. برقراری انعطاف بیشتر در مالیات بر ارث در نظام مالیاتی ایران.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

A Comparative Study of Persons Exempt from Inheritance Tax in Iranian and English Tax Laws

نویسندگان [English]

  • Ayat Mulaee 1
  • Aydin Aghazadeh 2
1 Associate Professor of Public Law, Faculty of Law and Social Science, University of Tabriz, Iran.
2 M.A. in Public Law, Faculty of Law and Social Sciences, University of Tabriz. Iran.
چکیده [English]

This article compares inheritance tax exemptions in the Iranian and English tax systems. In this article, the inheritance tax system in both countries is examined in detail, emphasizing the similarities and differences. Since taxes are considered one of the most important and main sources of financing public expenditures in any country, they require special attention. Traditionally, all tax systems have exemptions to encourage and motivate taxpayers to participate in economic and social affairs, and these exemptions can also be seen in inheritance tax. This research aims to answer this central question: What are the similarities and differences between the tax laws of Iran and the United Kingdom regarding individuals exempt from inheritance tax? In this regard, the following results have been obtained using a descriptive-analytical method: First, both tax systems have legal provisions regarding inheritance tax and tax exemptions. Second, in terms of tax similarities and differences, the laws of these two countries have minimal similarities. Thirdly, the most important difference between them is that the UK tax laws have a flexible tax system, while the Iranian tax system faces a stable tax system.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Tax
  • Inheritance Tax
  • Tax Exemption
  • Tax Laws
  • Iran
  • England

مراجع

احمدی موسوی، سید مهدی؛ صالح ولیدی، محمد و نجفی توانا، علی (1396). «آسیب‌شناسی نظام مالیاتی ایران و تبیین علل مؤثر در بروز آسیب‌ها». مجله حقوق دادگستری، دوره 80، شماره 96
امیری، الهام؛ هاشمی، سید محمد؛ رستمی، ولی و عباسی، بیژن (1398). «مطالعه تطبیقی حمایت‌های حقوقی از زنان در نظام مستمری بازنشستگی در حقوق آمریکا و ایران». فصلنامه تحقیقات حقوقی تطبیقی ایران و بین‌الملل، دوره 12، شماره 46.
پاک‌نژاد، امین اله؛ بهرامی حسن‌آبادی، مهدی و بامتی طوسی، امیرحسین (1402). «گزارش راهبردی اصول و ضوابط تفسیر قوانین مالیاتی». مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی مطالعات حقوقی (گروه حقوق اقتصادی)، دوره 31، شماره 2.
پیرنیا، حسین (1345). مالیات عمومی، مالیات و بودجه. تهران: ابن‌سینا.
توکلی، محمدرضا (1394). «فرار مالیاتی و راهکارهای مقابله با آن». کنفرانس بین‌المللی پژوهش‌های نوین در مدیریت اقتصاد و حسابداری سازمان‌ها و مراکز غیردولتی، دوره برگزاری 2.
حبیبیان نقیبی، مجید؛ نبوی، سیده شریفه و هاشم‌پور، زینب (1393). «بازخوانی مالیات بر ارث (رویکرد فقهی، تاریخی و مقایسه با سایر کشورها)». پژوهشنامه مالیات، دوره 22، شماره 21.
دبیرنیا، علیرضا و مؤمن، مهرداد (1403). «منافع، مصالح و منابع عمومی از دریچه حقوق عمومی اقتصادی تطبیقی». نشریه حقوق عمومی تطبیقی، دوره 1، شماره 4.
رستمی، ولی و وارسته بازقلعه، محمد (1392). حقوق و تکالیف کارمندان دستگاه‌های اجرایی در: اندیشه‌های حقوق اداری (مجموعه مقالات). تهران: انتشارات مجد.
عامری، ریحانه؛ میر قاسمی، سید جواد؛ رستمی، ولی و روحانی، کارن (1399). «تحلیل ضمانت اجراهای حقوق مالیاتی ایران و مقایسه آن با نظام مالیاتی انگلیس». پژوهشنامه مالیات، دوره 28، شماره 48.
مهرگان، نادر؛ قاسمی، سحر و سرگل زائی، علی (1401). «بررسی مالیات بر ارث بر توزیع درآمد در ایران: رهیافت خودر گوسیوس با وقفه توزیعی». دوفصلنامه علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، دوره 9، شماره 18.
نجابت خواه مرتضی و بنازاده، مونا (1393). «قائم‌مقامی مستخدم متوفی در دعاوی استخدامی». فصلنامه حقوق اداری (علمی، پژوهشی)، دوره 2، شماره 6.
نصر اصفهانی، مهدی؛ نصراصفهانی، مهرناز و دلوی اصفهان، محمدرضا (1392). «بررسی عوامل مؤثر بر فرار مالیاتی بر اساس مدل پستل، از دیدگاه مؤدیان و کارشناسان مالیاتی». دو فصلنامه پژوهش‌های مالیه اسلامی، دوره 1، شماره 1.
قانون مالیات‌های مستقیم با اصلاحات 1394
قانون مدنی ایران
قانون استخدام کشوری
Refrences
Ahmadi Mousavi, Seyed Mahdi; Saleh Validi, Mohammad and Najafi Tavana, Ali (2017). "Pathology of Iran's Tax System and Explanation of Effective Causes of Damages". Journal of Judicial Law, Volume 80, Number 96 (In Persian).
Ameri, Reyhaneh; Mirghasemi, Seyed Javad; Rostami, Vali and Rouhani, Karen (2019). "Analysis of Iran's Tax Law Enforcement Guarantees and Its Comparison with the British Tax System". Tax Research Journal, Volume 28, Number 48 (In Persian).
Amiri, Elham; Hashemi, Seyed Mohammad; Rostami, Vali and Abbasi, Bijan (2019). "A Comparative Study of Legal Protections for Women in the Retirement Pension System in American and Iranian Law". Quarterly Journal of Comparative Legal Research in Iran and International, Volume 12, Number 46(In Persian).
Available in: https://www.aesinternational.com//blog/uk-inheritance-tax-gifts. 7 simple ways to avoid UK inheritance tax in 2023. Last modified February 14.
Cédric, B (2008). Maintaining Order and Exercising Justice in the Roman Provinces of Asia Minor In The Province Strikes Back - Imperial Dynamics in the Eastern Mediterranean. edited by Björn Forsén and Giovanni Salmeri 45-64. Helsinki،Foundation of the Finnish Institute at Athens.
Consular Relations Act 1968. Available in:
Crop rotation. Last modified 22 August 2023. Available in:
Dabirnia, Alireza and Momen, Mehrdad (2014). "Public Interests, Materials and Resources from the Perspective of Comparative Public Economic Law". Comparative Public Law Journal, Volume 1, Number 4 (In Persian).
Habibian Naghibi, Majid; Nabavi, Seyedeh Sharifeh and Hashempour, Zeinab (2014). "Rereading the Inheritance Tax (Jurisprudential, Historical Approach and Comparison with Other Countries)". Tax Research Journal, Volume 22, Number 21 (In Persian).
https://www.taxation.co.uk/articles/key-workers-and-death-in-active-service- inheritance - tax-exemption
Key workers and death in active service inheritance tax exemption. Last modified 16 June 2020.
Mehregan, Nader; Ghasemi, Sahar and Sargolzaei, Ali (2012). "Investigating Inheritance Tax on Income Distribution in Iran: A Gaussian Self-Employment Approach with a Distributional Interval". Bi-Quarterly Journal of the Institute for Humanities and Cultural Studies, Volume 9, Number 18 (In Persian).
Nasr Esfahani, Mehdi; Nasr Esfahani, Mehrnaz and Delavi Esfahan, Mohammad Reza (2013). "Investigating the factors affecting tax evasion based on the Postel model, from the perspective of taxpayers and tax experts". Bi-Quarterly Journal of Islamic Finance Research, Volume 1, Number 1 (In Persian).
Nejabetkhah, Morteza and Banazadeh, Mona (2014). "Acting as a representative of a deceased employee in employment lawsuits". Quarterly Journal of Administrative Law (Scientific, Research), Volume 2, Number 6 (In Persian).
Nissim Ben David (2009). Efficiency aspects of increasing inheritance taxes while decreasing income taxes. Applied Economics, 41،no 26:3359-3366. Available in: https://doi.org/10.1080/00036840701416411.
Office of Tax Simplification (2019). Inheritance Tax review second report.
Paknejad, Aminollah; Bahrami Hassanabadi, Mehdi; and Bammati Toosi, Amir Hossein (1402). "Strategic Report on Principles and Criteria for Interpreting Tax Laws". Islamic Consultative Assembly Research Center for Legal Studies (Economic Law Group), Volume 31, Number 2 (In Persian).
Pirnia, Hossein (1966). Public Taxation, Taxation and Budget. Tehran: Ibn Sina (In Persian).
Rajiv, P. Rowlingson, K. White, S (2008). How to Defend Inheritance Tax. Fabian Society.
Rostami, Vali and Varasteh Bazqaleh, Mohammad (2013). Rights and Duties of Executive Agency Employees in: Thoughts on Administrative Law (Collection of Articles). Tehran: Majd Publications (In Persian).
Seely, A (2021).Inheritance tax. The House of Commons Library. n.93.
Tavakoli, Mohammad Reza (2015). "Tax Evasion and Strategies to Combat It". International Conference on Modern Research in Economic Management and Accounting of Non-Governmental Organizations and Centers, 2nd Session (In Persian).
Thurley, D (2019). Tax treatment of DC pensions on death. The House of Commons Library.n. 7318
Thuronyi, V (1996). Tax Law Design and Drafting. volume 1, Chapter 2, Legal Framework for Taxation. International Monetary Fund.1-56.
Vienna Convention on the Representation of States in their Relations with International Organizations of a Universal Character 1975.
Direct Tax Law with Amendments of 1394.
Civil Code of Iran (In Persian).
National Employment Law.
Inheritance Tax Act, 1984.
Vienna Convention on Diplomatic Relations 1961.
Vienna Convention on Consular Relations 1963.
How Inheritance Tax works: thresholds, rules and allowances. Available in:
 https://www.gardenersworld.com/how-to/grow-plants/crop-rotation.
 https://www.gov.uk/inheritance-tax.
 https://www.legislation.gov.uk/ukpga/1968/18/contents.
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار