نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
دکتری حقوق بین‌الملل عمومی، پسادکتری دانشکده علوم خانواده دانشگاه تهران، تهران، ایران.
چکیده
تازه های تحقیق
گرچه آرای اخیر خصوصاً دیوان عالی آمریکا در پرونده میریاد وارد کردن بحث کرامت انسانی را که زیربنای اخلاق و حق بشر است را مانع قابلیت ثبت توالی ژن‌های انسانی می‌داند، اما در حوزه ثبت به نظر می‌رسد با توجه به ساختارهای فنی و تخصصی برای قابلیت ژن و ژنوم انسان فضای امنیت حقوقی برای تضمین مفاهیم اخلاقی و حقوقی هویت و کرامت ذاتی و نشئه الوهیتی انسان آن را هم‌راستا با اصل میراث مشترک حقوق بشریت می‌داند و ناگزیر استثنائاتی برای قابلیت ثبت موضوعات را در حقوق داخلی باز می‌کند تا دغدغه حقوق بشری و کرامت انسانی در مالکیت معنوی باعث همکاری مؤثر دولت‌ها و حقوق عمومی در پاسداشت این میراث ارزشمند بشریت باشد. لذا با نگاه حقوق بشری به مقوله مورد بحث، به نظر می‌رسد علاوه بر تقویت حقوق حریم خصوصی ژنتیکی، باید نوعی قانون وضع شود که نه‌تنها نحوه استفاده شرکت‌های جمع‌آوری ژنوم انسان و اطلاعات آن در توالی ژن‌ها از این داده‌های ژنتیکی را تنظیم می‌کند، بلکه بر این موضوع نظارت می‌کند که اشخاص ثالث به پایگاه‌های اطلاعاتی ژنتیکی ارزشمند دسترسی دارند. علاوه بر این، امنیت سایبری برای سال‌های آینده همچنان یک موضوع مداوم خواهد بود و قانون‌گذاران باید برای مقابله با چالش‌های منحصربه‌فرد و در حال تحولی که ارائه می‌کند برای محافظت بهتر از مواد ژنتیکی در برابر کسانی که از آن برای ردیابی و آسیب رساندن به اعضای ارتش استفاده می‌کنند، آماده باشند. ایجاد هماهنگی بین اخلاقیات و حقوق بشری چون عدم مالکیت منابع ژنتیک انسانی یا استفاده تجاری آن و حکومت در تحقیقات ژنومیک انسانی به‌عنوان ضرورت اجتناب‌ناپذیری است که فرایندهای آن خصوصاً در کشورهای درحال‌توسعه در حمایت و ایجاد ظرفیت‌ها و زیرساخت‌های نوپا در علوم زیستی و ژنومیک انسانی است که می‌تواند پاسخی به مسائل جدید حاکمیتی غیرمنتظره نظیر ثبت پتنت ژن انسان مرتبط با ژنتیک انسانی باشد که باید مداقه در پیامدهای نظیر شهروندی علمی و استثنا گرایی ژنتیکی و بازتاب آن در دولت‌ها و تعهدات دولت‌ها را حل‌وفصل نماید.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
نویسنده [English]
Recent developments in intellectual property law have paved the way for the commercial patenting of the human genome from the perspective of a public good. Through a comparative approach examining advanced legal systems in Common Law and the U.S. patent law, and by analogizing from pivotal U.S. Supreme Court rulings such as the landmark case of Diamond v. Chakrabarty, the patentability of human life forms and their genome has been established—with the exception of unpatentable human organisms, such as embryos, human body parts, and human genetic resources. This leads to the limitation and infringement of individuals' rights concerning their own genetic materials. In light of new and enforceable approaches, the patentability of this technology for human genetic resources—considering the common heritage of mankind and the interests of human society—and its commercialization as a public good have been brought to mind. Prior to the arguments presented by the Association for Molecular Pathology in the famous Myriad ruling, which also curtailed the patentability of human genes, the aforementioned decision led to the proliferation of gene patents and the growth of the global biotechnology market. While the debate over the patenting of human genetic materials and individual rights continues, DNA collection companies and human genetic resource repositories routinely use their customers' genetic materials for multi-million-dollar pharmaceutical research. This research scrutinizes the legal and ethical challenges in patenting human genes.
کلیدواژه‌ها [English]
)