سنجش ظرفیت‌های حقوقی و تقنینی ائتلاف کشورهای نوظهور (بریکس) در مهار جرائم تروریستی ارتکابی در سکوهای دیجیتالی با اجرای تحریم‌های فناورانه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشیار حقوق کیفری و جرم‌شناسی، دانشکده علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه اراک، اراک، ایران.

10.22091/cpl.2025.13562.1060

چکیده

ائتلاف کشورهای نوظهور (بریکس)، با چالش‌هایی حوزه در امنیت دیجیتال، ازجمله مقابله با جرائم تروریستی در فضای دیجیتالی مواجه است. سوءاستفاده گروه‌های تروریستی از سکوهای دیجیتالی برای برنامه‌ریزی و ارتباطات و تبلیغات، امنیت ملی کشورهای عضو بریکس و امنیت جهانی را به مخاطره می‌اندازد. کشورهای عضو بریکس با بهره‌گیری از ظرفیت‌های حقوقی ملی و بین‌المللی می‌توانند سازوکارهای مؤثر نظیر همکاری‌های حقوقی چندجانبه، توسعه چارچوب‌های حقوقی و تقنینی مشترک و ایجاد نهادهای نظارتی بین‌المللی را در این زمینه عملیاتی کنند. تحریم‌های فناورانه ابزار مؤثری برای محدودیت دسترسی گروه‌های تروریستی به فناوری‌های نوین و کاهش تهدیدهای دیجیتالی هستند. با این حال، چالش‌هایی نظیر تضاد منافع سیاسی و اقتصادی بین اعضای بریکس، تفاوت‌های حقوقی در نظام‌های ملی و خطر نقض حقوق بشر ناشی از تحریم‌ها، ممکن است کارایی این اقدام‌ها را کاهش دهد. این پژوهش ضمن سنجش ظرفیت‌های حقوقی بریکس در قبال جرائم تروریستی ارتکابی در سکوهای دیجیتالی و چالش‌های اجرایی و حقوقی مرتبط، سعی بر آن دارد تا با روش توصیفی‌تحلیلی به این پرسش که «چگونه ائتلاف بریکس می‌تواند با توجه به وجوه افتراق در قوانین داخلی کشورهای عضو، چارچوب حقوقی و تقنینی مشترکی برای مقابله با جرائم تروریستی در فضای دیجیتالی ایجاد کند؟» به‌علاوه، «تا چه حد تحریم‌های فناورانه در قبال بهره‌برداری گروه‌های تروریستی از سکوهای دیجیتالی می‌تواند اثرگذار باشد؟» پاسخ داده و بر اهمیت هماهنگی بین‌المللی برای تقویت مقررات ضدتروریستی در سکوهای دیجیتالی و کاهش تهدیدهای دیجیتالی تأکید دارد.

تازه های تحقیق

کشورهای عضو بریکس، به‌عنوان یک ائتلاف چندجانبه نوظهور، از ظرفیت‌های حقوقی قابل توجهی برای مقابله با تهدیدهای ناشی از جرائم تروریستی ارتکابی در سکوهای دیجیتالی بهره‌مند هستند. در این راستا، بهره‌گیری از تحریم‌های فناورانه به‌عنوان ابزاری مؤثر در مدیریت تهدیدها، به همراه اجرای سیاست‌های تحریمی هدفمند، طراحی سازوکارهای همکاری مشترک و توسعه ظرفیت‌های بومی فناورانه، نقش کلیدی در مهار و کاهش اثرات این تهدیدها ایفا می‌کند. با این حال، تحقق این اهداف با چالش‌هایی حقوقی، سیاسی و اجرایی مواجه است. ازجمله این چالش‌ها می‌توان به عدم تعاریف مشترک از جرائم، تفاوت‌های رویکردهای ملی در قبال تحریم‌های فناورانه و محدودیت‌های موجود در چارچوب‌های حقوقی بین‌المللی اشاره کرد. بنابراین، کشورهای عضو بریکس باید در کنار تقویت ظرفیت‌های داخلی خود، همکاری‌های بین‌المللی‌شان را گسترش داده و در راستای تدوین چارچوب‌های حقوقی نوین و منطبق با تحولات فناوری گام بردارند.

کشورهای عضو بریکس می‌توانند با بهره‌گیری از ظرفیت‌های فنی و امنیتی و حقوقی خود، به‌طور مؤثر با جرائم تروریستی ارتکابی در سکوهای دیجیتالی و تهدیدهای ناشی از آن‌ها مقابله کنند. این اقدام شامل بومی‌سازی فناوری‌ها، تقویت زیرساخت‌های دیجیتالی، استفاده از فناوری‌های نوین مانند هوش مصنوعی و بلاک‌چین و ایجاد سامانه‌های رصد تهدیدها است. به‌علاوه، تقویت همکاری‌های امنیتی و تدوین چارچوب‌های مشترک برای مقابله با تهدیدهای دیجیتالی و اِعمال تحریم‌ها با رعایت حقوق بشر ضروری است. از بُعد حقوقی، تدوین تعاریف مشترک از جرائم و روزآمدسازی مقررات داخلی برای تسهیل هماهنگی‌های بین‌المللی در مبارزه با این تهدیدها لازم است. همکاری‌های فنی و حقوقی می‌تواند به تقویت امنیت دیجیتالی جهانی کمک کند و تنها از طریق هم‌گرایی حقوقی و نهادی است که این ائتلاف می‌تواند نقش مؤثری ایفا کند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Assessment of the Legal and Legislative Capacities of the BRICS Alliance in Containing Terrorist Crimes Committed through Digital Platforms with the Implementation of Technological Sanctions

نویسنده [English]

  • Peyman Namamian
Associate Professor of Criminal Law and Criminology, Faculty of Administrative Sciences and Economics, Arak University, Arak, Iran و
چکیده [English]

The BRICS alliance faces challenges in the realm of digital security, including the fight against terrorist crimes in the digital space. The misuse of digital platforms by terrorist groups for planning, communication, and propaganda threatens both the national security of BRICS member states and global security. By utilizing national and international legal capacities, BRICS member states can implement effective mechanisms such as multilateral legal cooperation, development of shared legal and legislative frameworks, and the establishment of international regulatory bodies. Technological sanctions are an effective tool for limiting terrorist groups' access to modern technologies and reducing digital threats. However, challenges such as political and economic conflicts of interest among BRICS members, legal differences in national systems, and the risk of human rights violations resulting from sanctions may reduce the effectiveness of these measures. This study, through a descriptive-analytical approach, aims to answer the question, "How can the BRICS alliance, considering the divergences in the domestic laws of its member states, create a common legal and legislative framework to combat terrorist crimes in the digital space?” Furthermore, it seeks to answer the question, “To what extent can technological sanctions be effective in limiting the exploitation of digital platforms by terrorist groups?" The study emphasizes the importance of international coordination in strengthening anti-terrorism regulations on digital platforms and reducing digital threats.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Terrorist Crimes
  • Technological Sanctions
  • Digital Security
  • Digital Platforms
  • BRICS Alliance
  • International Cooperation

مراجع

اصلانی، جبار و رنجبریان، امیرحسین (1394). «بررسی تطبیقی و تحلیل تعریف حمله سایبری از منظر دکترین، رویه کشورها و سازمان‌های بین‌المللی در حقوق بین‌الملل». تحقیقات حقوقی، دوره 18، شماره 71.
احمری، حسین؛ کحلکی، غلامرضا و رحیم‌پور اصفهانی، حامد (1395). «تحلیل سازه‌انگارانه تروریسم سایبری و رویکرد نظام حقوقی به آن». پژوهش‌های بین‌الملل، دوره ۶، شماره ۱۹.
فرشاسعید، پرویز؛ جلالی، محمود و گودرزی، مهناز (1401). «ضرورت همکاری دولت‌ها در تقویت امنیت سایبری. مطالعات بین‌المللی»، دوره ۱۹، شماره ۲.
عباسی، بیژن و محسن‌پوراژیه، زهرا (1403). «دگردیسی نظام حقوقی درزمینهٔ فضای سایبر». مطالعات حقوق عمومی، دوره ۵۴، شماره ۱.
علی‌پور، جواد و شکاری، حبیب (1400). «پدیده‌های نوظهور؛ تعاریف و مؤلفه‌ها، ابعاد، آثار، تهدیدات و راهکارهای مدیریت آن‌ها». مطالعات جنگ، دوره ۳، شماره ۸.
خاکزاد شاهاندشتی، محسن و میربد، لیلا (1403). «خوانش نوین صلح و امنیت بین‌المللی در پرتو مبارزه با تروریسم سایبری». پژوهش‌های روابط بین‌الملل، دوره ۱۴، شماره ۳.
رضائی، فاطمه؛ رئیسی، لیلا و راعی، مسعود (1401). «نقض حق بر سلامتی ناشی از تحریم‌های بین‌المللی و مسئولیت بین‌المللی دولت‌ها». مطالعات بین‌المللی، دوره ۱۹، شماره ۲.
ملکوتی، رسول و خلیل‌زاده، مونا (1401). «راهکار حقوقی تأمین امنیت سایبری». رسانه، دوره ۳۳، شماره ۱.
میرعباسی، سیدباقر و کورکی‌نژاد قرایی، مجید (۱۳۹۷). «قابلیت تحقق سایبر تروریسم و ارتباط آن با حق ذاتی دفاع مشروع مقرر در مادهٔ 51 منشور سازمان ملل متحد». مطالعات حقوق عمومی، دوره ۴۸، شماره ۲.
Refrences
 
Abbasi, B., Mohsenpourazieh, Z (2014). The transformation of the legal system in the field of cyberspace. Public Law Studies, 54(1), 353-331 (In persian).
Amoo, O. O., Atadoga, A., Abrahams, T. O., & Farayola, O (2024). The legal landscape of cybercrime: A review of contemporary issues in the criminal justice system. World Journal of Advanced Research and Reviews, 21(2), 205–217.
Ahmari, H., Kahlaki, G. & Rahimpour Esfahani, H (2016). Structural analysis of cyberterrorism and the legal system's approach to it. International Research, 6(19), 333-305 (In persian).
Alipour, J., Shekari, H (2021). Newly emerging phenomena; their definitions and components, dimensions, effects, threats and management strategies. War Studies, 3(8), 85-73 (In persian).
Alkharman, J. A., & Hassan, I (2023). Cyberterrorism and self-defense in the framework of international law. Journal of Law and Sustainable Development, 11(8), 1–21.
Aslani, J., Ranjbarian, A (2015). Comparative study and analysis of the definition of cyberattack from the perspective of doctrine, practice of countries and international organizations in international law. Legal Research, 18(71), 278-257 (In persian).
Ayodele, O., & Petla, V (2024). Leveraging the BRICS Digital Partnership for Collaborative Digital Governance. Journal of BRICS Studies, 3(1), 1–7.
Belli, L (2020). Data protection in the BRICS countries: Enhanced cooperation and convergence towards legal interoperability. SSRN. https://ssrn. com/abstract=4390979
Belli, L (2021). BRICS countries to build digital sovereignty. In L. Belli (Ed. ), CyberBRICS: Cybersecurity regulations in the BRICS countries (pp. 271–280). Springer Nature.
Bogdanova, I (2021). The potential of common concern of humankind. In T. Cottier & Z. Ahmad (Eds. ), Reshaping the law of economic sanctions for human rights enforcement: The prospects of common concern of humankind (pp. 247–291). Cambridge University Press.
Douhan, A (2022). The changing nature of sanctions in the digital age. In Digital transformations in public international law (1st ed., Vol. 317, pp. 99–132). https://sanctionsplatform. ohchr. org/record/20981?ln=en&v=pdf
Dmitrieva, A., Alshdaifat, S., & Pastukhov, P (2023). The features of the use of information technologies in criminal proceedings in the BRICS countries. BRICS Law Journal, 10(1), 88–108.
Dyman, Y., Gromova, E., & Juchnevicius, E (2021). Regulation of artificial intelligence in BRICS and the European Union. BRICS Law Journal, 8(1), 86–115.
Fernandez, A., Meurice, L., Franke, F., Vuillermoz, C., Gindt, M., Askenazy, F., & Vandentorren, S (2023). Impact of the 7/14/2016 Nice terrorist attack on pediatric emergency department visits thanks to syndromic surveillance: A descriptive study. Frontiers in Public Health, 11, Article 10616791. https://pmc. ncbi. nlm. nih. gov/articles/PMC10616791/
Farshasaid, P., Jalali, M. & Goodarzi, M (2013). The necessity of cooperation between states in strengthening cybersecurity. International Studies, 19(2), 178-163.
Fellmeth, A (2023). Unilateral sanctions under international human rights law: Correcting the record. Yale Journal of International Law. https://yjil. yale. edu/posts/2023-09-06-unilateral-sanctions-under-international-human-rights-law-correcting-the-record
Flonk, D (2021). Emerging illiberal norms: Russia and China as promoters of internet content control. International Affairs, 97(6), 1925–1944.
Hofer, A (2019). The efficacy of targeted sanctions in enforcing compliance with international law. American Journal of International Law, 113, 163–168.
Haryono (2024). BRICS in the digital age: Investigating technological innovation and knowledge sharing as catalysts for economic transformation. The Eastasouth Journal of Information System and Computer Science, 2(2), 84–91.
Iftimie, I. A (2020). Cyber sanctions. Journal of Information Warfare, 19(1), 48–61.
Ignatov, A (2023). Global governance of cyberspace: The BRICS agenda. In A. Baykov & E. Zinovieva (Eds. ), Digital International Relations (pp. 305–327). Springer Nature.
Ivanova, K., & Myltykbaev, M (2022). Implementing the right to information as a key element of freedom of expression in the BRICS countries. BRICS Law Journal, 9(2), 4–29.
Ivanova, L (2023). Criminal liability for cybercrimes in the BRICS countries. BRICS Law Journal, 10(1), 59–87.
Jayan, P. A (2013). BRICS: Advancing cooperation and strengthening regionalism. India Quarterly: A Journal of International Affairs, 64(4), 1–22.
Jiang, M., & Belli, L (Eds. ) (2025). Digital sovereignty in the BRICS countries: How the Global South and emerging power alliances are reshaping digital governance (pp. 39–102). Cambridge University Press.
Khanna, P (2018). State sovereignty and self-defence in cyberspace. BRICS Law Journal, 5(4), 139–158.
Khakzad Shahandeshti, M., Mirbod, L (2024). New reading of international peace and security in the light of combating cyber terrorism. International Relations Research, 14(3), 179-204 (In persian).
Kraft, E., & Wang, J (2009). Effectiveness of cyber bullying prevention strategies: A study on students' perspectives. International Journal of Cyber Criminology, 3(2), 513–535.
Lux, L. M (2018). Una definición de ciberterrorismo. Revista Chilena de Derecho y Tecnología, 7(2), 1–20.
Mallard, G., & Sun, J (2024). International law, security, and sanctions: A decolonial perspective on the transnational legal order of sanctions. Annual Review of Law and Social Science, 20, 97–116.
Malakouti, R., Khalilzadeh, M (2022). Legal strategy for ensuring cyber security. Media, 33(1), 97-69 (In persian).
Markopoulou, D., Papakonstantinou, V., & De Hert, P (2019). The new EU cybersecurity framework: The NIS Directive, ENISA’s role and the General Data Protection Regulation. Computer Law & Security Review, 35(6), 1–15.
Milan, S., & Hintz, A (2013). Networked collective action and the institutionalized policy debate: Bringing cyberactivism to the policy arena?. Policy and Internet, 5(1), 7–26.
Mir Abbasi, S. B. Korkinezhad-Qaraei, M (2018). The possibility of cyber terrorism and its relationship with the inherent right of self-defense stipulated in Article 51 of the United Nations Charter. Public Law Studies, 48(2), 280-261 (In persian).
Mose, T. N (2024). Attribution and its challenges and the implications for state responsibility under international cyber security law. SSRN. https://ssrn. com/abstract=5087840
Montasari, R (2024). Cyberspace, cyberterrorism and international security in the Fourth Industrial Revolution: Threats, assessment and responses. Springer Nature.
Nikitin, E., & Mensah, C. M (2020). Unified digital law enforcement environment – Necessity and prospects for creation in the “BRICS countries”. BRICS Law Journal, 7(2), 59–71.
Ovchinnikova, O., & Upadhyay, N. K (2023). The level of cybersecurity of the BRICS member countries in international ratings: Prospects for cooperation. BRICS Law Journal, 10(1), 7–34.
Patra, S. K., & Muchie, M (Eds. ) (2020). Science, technology and innovation in BRICS countries (1st ed. ). Routledge.
Phillips, C (2024). Digital communication and the rise of online activism. Journal of Communication, 5(3), 31–44.
Ponomarenko, S. V (2024). BRICS as an instrument of international cooperation in global crisis situations. Current Issues of the State and Law, 4(4), 552–558.
Rahman, M. M., & Das, T. K (2024). Countering cyberattacks: Gaps in international law and prospects for overcoming them. Journal of Digital Technologies and Law, 2(4), 973–1002.
Radinliev, P (2025). Cyber diplomacy: Defining the opportunities for cybersecurity and risks from artificial intelligence, IoT, blockchains, and quantum computing. Journal of Cyber Security Technology, 9(1), 28–78.
Rezaei, F., Raisi, L. & Raei, M (2022). Violation of the right to health resulting from international sanctions and the international responsibility of states. International Studies, 19(2), 143-162 (In persian).
Rusinova, V., Martynova, E., & Kurakina, P (2020). Fighting cyber-attacks with sanctions: New threats, old responses. Higher School of Economics Research Paper No. WP BRP 96/LAW/2020. Available at SSRN: https://ssrn. com/abstract=3742751
Shaweorcid, R., & McAndrew, I. R (2023). Cybersecurity and domestic terrorism: Purpose and future. Journal of Software Engineering and Applications, 16(10), 548–560.
Šturma, P (Ed. ) (2024). International sanctions and human rights. Springer Nature Switzerland.
Stockton, P. N., & Golabek-Goldman, M (2014). Prosecuting cyberterrorists: Applying traditional jurisdictional frameworks to a modern threat. Stanford Law & Policy Review, 25, 211–268.
 
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار